ریزش مو در بارداری بهعنوان یکی از دغدغههای رایج زنان در دوران حاملگی شناخته میشود. تغییرات ناگهانی در سطح هورمونها از جمله نوسان سطح استروژن و پروژسترون میتواند چرخه طبیعی مو را برهم زند و فولیکلها را زودتر از موعد از مرحله رشد (آناژن) به فاز استراحت (تلوژن) ببرد. از سوی دیگر، کمبود برخی از ویتامینها و املاح ضروری در بدن اعم از بیوتین و روی در اثر بالا رفتن نیازهای بدن زن باردار و استرسهای روانی ناشی از نگرانیهای پیش از زایمان، میتواند شدت ریزش مو را دو چندان کند.
منظور از ریزش مو در بارداری چیست؟
بررسی علل اصلی ریزش مو در دوران بارداری
آشنایی با انواع ریزش مو در دوران حاملگی
علائم و نشانههای ریزش مو در بارداری
روشهای پیشگیری و مدیریت ریزش موی بارداری
روشهای بهبود ریزش موی حاملگی
تغذیه مناسب برای مو در بارداری
نکات مراقبتی و سبک زندگی برای ریزش مو
سخن پایانی
یکی از رایجترین عارضههای پیش رو که بسیاری از زنان در دوران بارداری با آن مواجه میشوند، ریزش مو در دوران بارداری است. در حقیقت، این وضعیت که از نظر پزشکی با عنوان تلوژن افلوویوم (Telogen Effluvium) شناخته میشود که در نتیجهی تغییرات قابلتوجه در سطح هورمونها، الگوی تغذیه و حتی فشارهای روانی دوران حساس حاملگی، مادر باردار با آن روبرو میشود.
در یک شرایط کاملا عادی، تنها بخش کوچکی از فولیکولهای مو وارد فاز استراحت یا تلوژن میشوند. اما در این دوران، در راستای بروز اختلال در چرخه طبیعی مو، درصد بیشتری از موها بهطور همزمان وارد این فاز شده و همین موضوع موجب میشود که پس از گذشت 2 تا 3 ماه، شاهد ریزش قابل توجه موها باشید.
به طور معمول، این پدیده از سهماهه دوم یا سوم بارداری آغاز شده و در بسیاری از موارد تا چند ماه پس از زایمان نیز ادامه دار خواهد بود. همانطور که گفته شد، این نوع ریزش مو موقتی بوده و با بازگشت تعادل هورمونها، روند رشد موها به حالت طبیعی خود بازمیگردد، اما برای بسیاری از زنان میتواند امری نگرانکننده باشد.
چرا موها در دوران بارداری نازکتر میشوند؟ چرا ریزش مو اتفاق میافتد؟ به طور معمول، ریزش مو در دوران حساس بارداری نتیجهی مجموعهای از عوامل درونی و بیرونی بوده که بهطور مستقیم بر چرخه رشد موها تاثیرگذار هستند. در ادامه این بخش، مهمترین علل این پدیده را بررسی میکنیم:
در طول این دوران، به عنوان ابتداییترین علت، سطح هورمون استروژن بهطور قابل توجهی بالا میرود. ریزش مو در بارداری اتفاق میافتد اما پس از زایمان نیز، با کاهش ناگهانی استروژن، بسیاری از فولیکولهای مو بهطور همزمان وارد فاز استراحت یا تلوژن میشوند که شروع ریزش مو پس از زایمان نیز دیده میشود. از سوی دیگر، بروز برخی تغییرات در سطح پروژسترون یا مصرف داروهای هورمونی نیز میتواند چرخه رشد طبیعی موها را مختل نماید.
حالت تهوع، بالا رفتن میزان وزن، مشکلات خواب، دردهای عضلانی و همچنین نگرانیهای مربوط به سلامت جنین، سطح کورتیزول یا همان هورمون استرس را در بدن بالا میبرند. در نتیجه این افزایش، عملکرد فولیکولهای مو دچار اختلال شده و در نهایت ریزش مو دو چندان میشود.
بدن در دوران حاملگی به منظور رشد جنین به مقادیر بالاتری از مواد مغذی نیاز دارد. کمبود ویتامین D، آهن، اسید فولیک و پروتئین بهویژه در سهماهه دوم و سوم بارداری، یکی از اساسیترین دلایل ریزش مو در بارداری محسوب میگردد. کمخونی فقر آهن که در زنان باردار بسیار شایع بوده، میتواند منجر به تضعیف فولیکولهای مو و نازک شدن تارهای مو شود.
از سوی دیگر، رفتارهای مراقبتی نادرست نیز در ریزش مو در بارداری بیتاثیر نخواهد بود. استفاده مداوم از سشوار، اتوی مو یا مواد شیمیایی مثل رنگ و دکلره به ساقهی مو آسیب وارد کرده و آن را شکننده کند. به علاوه، استراحت ناکافی، کمخوابی و کاهش مصرف آب میتوانند سلامت پوست سر را به خطر انداخته و موجب ریزش مو شوند.
ریزش مو در بارداری همواره به یک شکل نبوده و ممکن است با الگوهای متفاوتی ظاهر شود:
در اغلب موارد، شایعترین نوع، 2 تا 3 ماه پس از تغییرات هورمونی یا کمبود مواد مغذی آغاز میشود. این نوع ریزش موقتی بوده و با بازگشت تعادل بدن، به خودی خود کم میشود.
در دوران بارداری، در اغلب موارد نوعی ریزش سکهای و نادر که به صورت تکههای گرد بدون مو ظاهر شده و ممکن است در این دوران یا پس از آن تشدید شود.
در بسیاری از مادران، ریزش مو تا چند ماه پس از تولد نوزاد نیز ادامه دار خواهد بود. این نوع ریزش اغلب در اثر افت ناگهانی استروژن اتفاق میافتد و به طور معمول بین 3 تا 6 ماه به طول میانجامد.
ریزش مو در بارداری ممکن است با علائم مختلفی همراه باشد که از جمله آنها میتوان به موارد زیر اشاره داشت:
جهت مقابله با ریزش مو در بارداری، رعایت برخی نکات میتواند نتیجه بخش باشد:
این مقاله را از دست ندهید: علت ایجاد شوره سر و بهبود آن
برای مدیریت ریزش مو در بارداری، چندین روش برای بهبود وجود دارد که میتواند به تقویت موها کمک کند:
روشهای خوراکی
روشهای موضعی
روشهای طبیعی و خانگی
روغنهای گیاهی: مانند روغن جوجوبا، نارگیل و آرگان برای ماساژ پوست سر دو مرتبه در هفته.
گروه مواد غذایی |
مثالها |
فواید |
---|---|---|
پروتئینها |
مرغ، ماهی، عدس، لوبیا |
ساخت کراتین مو و ترمیم فولیکولها |
زینک (روی) |
گوشت سفید، آجیل، دانهها |
کمک به سنتز پروتئینهای ساختاری مو |
آهن و فولیک اسید |
جگر، اسفناج، عدس |
جلوگیری از کمخونی و ریزش مو |
ویتامین D |
تخممرغ، قارچ، نور خورشید |
تنظیم چرخه رشد مو |
امگا3 |
ماهی سالمون، گردو، دانه چیا |
ضد التهاب و تقویت خونرسانی پوست سر |
نکات مراقبتی به منظور پیشگیری از ریزش مو در این دوران جهت حفظ سلامت موها و جلوگیری از ریزش مو در بارداری، رعایت برخی نکات مراقبتی ضروری خواهد بود:
ریزش مو در بارداری اگرچه میتواند برای مادران امری ناخوشایند و نگرانکننده باشد، اما اغلب موقتی است. درواقع، با رعایت یک رژیم غذایی متعادل حاوی پروتئین و ویتامینهای ضروری، مصرف مکملهای توصیهشده و پیگیری مراقبتهای خانگی و پزشکی، میتوان از سلامت و زیبایی موها تا حد زیادی محافظت نمود. جهت تهیه یک برنامه مناسب، مشورت با پزشک متخصص زنان و زایمان و پزشک متخصص پوست و مو بسیار حائز اهمیت است.
منابع: